Bộ phim tài liệu ‘Xẩm đỏ’ – một di sản văn hóa quý báu về nghệ nhân Hà Thị Cầu, người hát xẩm cuối cùng của thế kỷ 20 – đang được hoàn tất thủ tục sang nhượng bản quyền cho tỉnh Ninh Bình. Đạo diễn Lương Đình Dũng, người thực hiện bộ phim, cho biết ông đang hoàn tất các thủ tục để chuyển giao bản quyền của bộ phim này.
Bộ phim ‘Xẩm đỏ’ đã được hoàn thành từ năm 2011, nhưng đến nay, tỉnh Ninh Bình vẫn muốn mua bản quyền để bảo tồn và quảng bá di sản văn hóa này. Quá trình thực hiện bộ phim bắt đầu từ năm 2008 đến 2010, với hơn 1.200 phút quay. Sau đó, bộ phim được dựng lại với thời lượng 68 phút, để người xem có thể nghe được nhiều bài hát hơn từ nghệ nhân Hà Thị Cầu.
Một trong những điểm đặc biệt của bộ phim ‘Xẩm đỏ’ là không sử dụng lời bình, mà để nghệ nhân tự nhiên thoải mái nhất khi hát như thể đang tâm sự trực tiếp tới khán giả. Đạo diễn Lương Đình Dũng cho biết, ông muốn lưu giữ lại tất cả như một di sản văn hóa truyền thống của nghệ nhân Hà Thị Cầu để lại cho Ninh Bình nói riêng và cho kho tàng nghệ thuật xẩm Việt Nam nói chung.
Bộ phim ‘Xẩm đỏ’ không chỉ là hình ảnh về nghệ nhân Hà Thị Cầu, mà còn sinh động bởi miền quê mộc mạc, với chợ quê, hoa gạo, bến đò… ẩn hiện, thảng thốt trong tiếng sênh, nhịp phách. Những hình ảnh này không chỉ phản ánh cuộc sống bình dị của người dân mà còn tôn vinh giá trị văn hóa của nghệ thuật xẩm.
Ngoài ‘Xẩm đỏ’, đạo diễn Lương Đình Dũng từng thực hiện nhiều bộ phim nổi tiếng về nghệ thuật chèo, như ‘Hề cu Sứt’, ‘Thầy bói đi chợ’, ‘Lý trưởng mẹ Đốp’, ‘Phù thủy sợ ma’, ‘Thị Màu lên chùa’. Ông cho rằng cái gốc đi lên và thấm đẫm trong hành trang nghệ thuật vẫn phải từ những tác phẩm văn học, nghệ thuật dân tộc.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị của bộ phim ‘Xẩm đỏ’ là rất quan trọng, không chỉ đối với tỉnh Ninh Bình mà còn đối với cả nước. Thông qua bộ phim, thế hệ trẻ có thể hiểu hơn về di sản văn hóa của dân tộc, về nghệ thuật xẩm và nghệ nhân Hà Thị Cầu – một biểu tượng văn hóa của Việt Nam.
Hiện nay, tỉnh Ninh Bình đang tích cực triển khai các thủ tục để nhận chuyển giao bản quyền của bộ phim ‘Xẩm đỏ’. Khi được hoàn thành, bộ phim sẽ được sử dụng để phục vụ công chúng, góp phần quảng bá di sản văn hóa của dân tộc và phát triển du lịch địa phương.
Liên quan đến vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng, việc bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản văn hóa là rất quan trọng. Những di sản văn hóa này không chỉ phản ánh cuộc sống, tâm tư, nguyện vọng của người dân mà còn là nguồn cảm hứng cho các nghệ nhân, nghệ sĩ.