Ban Tổ chức kỳ vọng rằng Diễn đàn Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới sẽ mang đến những góc nhìn đa chiều và những giải pháp thiết thực cho sự phát triển của lĩnh vực công nghệ năng lượng tại Việt Nam. Sự kiện này không chỉ tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng mà còn đóng góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện chính sách và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong ngành năng lượng.

Diễn đàn được kỳ vọng sẽ trở thành một diễn đàn mở, nơi các chuyên gia, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp và các bên liên quan có thể chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và ý tưởng sáng tạo. Qua đó, sự kiện này sẽ góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của công nghệ năng lượng trong sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, cũng như những thách thức và cơ hội mà Việt Nam đang đối mặt trong quá trình chuyển đổi sang một nền kinh tế năng lượng sạch và bền vững.

Thông qua diễn đàn, các tham luận và thảo luận sẽ tập trung vào việc tìm ra các giải pháp công nghệ và chính sách phù hợp để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ năng lượng. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp trong và ngoài nước kết nối, tìm kiếm cơ hội hợp tác và đầu tư vào lĩnh vực đầy tiềm năng này.

Với sự tham gia của các chuyên gia và doanh nghiệp hàng đầu trong ngành, Diễn đàn Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới được kỳ vọng sẽ tạo ra những tiền đề quan trọng cho việc phát triển một ngành công nghệ năng lượng hiện đại, bền vững và thân thiện với môi trường. Qua đó, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu về phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu của đất nước.

Cuối cùng, Ban Tổ chức tin tưởng rằng diễn đàn sẽ là một sự kiện quan trọng, đánh dấu một bước tiến mới trong việc thúc đẩy sự phát triển của công nghệ năng lượng tại Việt Nam. Đồng thời, sự kiện này cũng sẽ thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng cho đất nước.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang tích cực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và ứng dụng công nghệ tiên tiến nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Tại Diễn đàn ‘Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới’ diễn ra vào sáng ngày 29/7 tại Hà Nội, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng đã tập trung thảo luận về những đột phá công nghệ có tiềm năng cách mạng hóa ngành năng lượng.

Với nhu cầu điện năng dự kiến tăng từ 8-10% hàng năm, Việt Nam nhận thấy sự cần thiết phải chuyển dịch sang các nguồn năng lượng sạch, giảm thiểu sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch. Trong quá trình này, các giải pháp như lưới điện thông minh, công nghệ lưu trữ năng lượng tiên tiến, hydro xanh, và các giải pháp năng lượng tái tạo hiệu suất cao đã được xác định là những trụ cột quan trọng. Việc tích hợp và phát triển các công nghệ này sẽ đóng vai trò then chốt trong hành trình hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, các chuyên gia và doanh nghiệp nhấn mạnh sự cần thiết phải ổn định và minh bạch hóa khung chính sách, hoàn thiện thể chế, và thúc đẩy hợp tác giữa khu vực công và tư nhân. Việt Nam đã xây dựng được nền tảng chính sách quan trọng với Nghị quyết 55 và Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Những chính sách này không chỉ hướng tới việc tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo lên tới 75% vào năm 2050 mà còn định hướng cho sự phát triển bền vững của ngành năng lượng trong tương lai.

Cam kết đạt được phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 không chỉ là một mục tiêu bảo vệ môi trường mà còn là động lực để hoàn thiện thể chế và thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh một cách thực chất và hiệu quả. Quá trình chuyển đổi này đòi hỏi sự tham gia tích cực của tất cả các bên liên quan, từ chính phủ, doanh nghiệp, đến cộng đồng dân xã hội. Thông qua sự hợp tác chặt chẽ và nỗ lực không ngừng, Việt Nam có thể hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, đảm bảo an ninh năng lượng, và góp phần vào nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu.

Trước những thách thức và cơ hội đan xen, Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành năng lượng. Với sự đồng thuận về tầm nhìn và sự sẵn sàng cho sự thay đổi, Việt Nam có thể khai thác tối đa tiềm năng của mình trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, từ đó xây dựng một tương lai năng lượng bền vững cho thế hệ tương lai.

Thị trường đóng tàu và cơ khí chế tạo toàn cầu đang trải qua một quá trình chuyển đổi lớn với những cơ hội mới cho các doanh nghiệp. Dự kiến, thị trường đóng tàu toàn cầu sẽ đạt gần 200 tỷ USD vào năm 2030, trong khi thị trường cơ khí chế tạo phục vụ năng lượng tái tạo cũng được dự báo sẽ bùng nổ. Công ty Cổ phần Dịch vụ và Sản xuất dầu khí (PVSM) đang tích cực chuẩn bị để tận dụng những cơ hội này.

Với mục tiêu trở thành một đơn vị mạnh trong lĩnh vực đóng mới và sửa chữa phương tiện nổi trong khu vực, PVSM đặt mục tiêu doanh thu lũy kế hơn 300 triệu USD vào năm 2030. Theo các tổ chức dự báo hàng hải quốc tế, thị trường đóng mới và sửa chữa tàu biển toàn cầu dự kiến sẽ đạt gần 200 tỷ USD vào năm 2030. Tại thị trường trong nước, tổng nhu cầu đóng mới bổ sung và thay thế đội tàu vận tải biển của Việt Nam giai đoạn từ nay đến năm 2030 vào khoảng 4-5 triệu DWT.

PVSM đã xác lập mục tiêu sẽ đóng vai trò lớn hơn trong chuỗi giá trị hàng hải và cơ khí dầu khí. Để đạt được mục tiêu này, công ty đang triển khai nhiều kế hoạch, bao gồm hoàn thiện 2 cầu tàu trang trí và ụ tàu số 2 trong giai đoạn 2026-2030, tăng năng lực sửa chữa tàu gấp 5-6 lần hiện nay. Công ty cũng đang đàm phán các đơn hàng có giá trị lớn, bao gồm hợp đồng đóng mới 2 tàu Suezmax với tổng giá trị 160 triệu USD.

Bên cạnh đó, PVSM cũng định hướng dịch chuyển sang lĩnh vực cơ khí chế tạo phục vụ ngành năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi. Công ty sẽ xây dựng Trung tâm Đào tạo nội bộ để đào tạo công nhân với kỹ năng mới, đáp ứng nhu cầu của ngành. Ngoài ra, PVSM cũng sẽ mở rộng liên kết với các nhà sản xuất trong nước để phát triển chuỗi cung ứng công nghiệp phụ trợ và tận dụng hệ sinh thái ngành để tăng tốc.

Với nền tảng nội lực vững vàng, định hướng chiến lược rõ ràng và sự chủ động trong mở rộng thị trường, PVSM đang tạo cơ hội để vươn lên và đóng góp nhiều hơn cho ngành đóng tàu và cơ khí năng lượng, dầu khí của đất nước.

Làn sóng sa thải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Mỹ đã bắt đầu từ quyết định của New Leaf Energy, một công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại bang Massachusetts. Công ty này đã quyết định cắt giảm 41 trong tổng số 217 nhân viên, tương đương với gần 20% lực lượng lao động của mình. Theo CEO Dan Berwick, việc cắt giảm nhân sự này là cần thiết để công ty có thể duy trì sự ổn định trong bối cảnh chính sách năng lượng tái tạo của chính phủ liên bang đang trải qua những thay đổi quan trọng.

Những thay đổi trong chính sách năng lượng tái tạo của Mỹ bắt nguồn từ Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) dưới thời Tổng thống Joe Biden, cho phép các hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời được hưởng tín dụng thuế liên bang lên đến 30% tổng chi phí lắp đặt cho đến năm 2032. Tuy nhiên, Đạo luật này cũng yêu cầu các dự án phải bắt đầu xây dựng trước tháng 7 năm 2026 để được hưởng chính sách ưu đãi. Sự không chắc chắn về chính sách đã khiến nhiều công ty trong lĩnh vực năng lượng tái tạo phải thu hẹp quy mô hoạt động.

Không chỉ New Leaf Energy, nhiều công ty khác trong lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng đang trải qua làn sóng sa thải. Pine Gate Renewables, một nhà phát triển dự án năng lượng mặt trời và lưu trữ tại Bắc Carolina, cũng được cho là đã sa thải 15% nhân sự của mình. Tương tự, Southern Energy Management cũng đang cân nhắc kế hoạch sa thải từ 50 đến 55 nhân viên.

Các chuyên gia dự báo rằng nếu không có khoản tín dụng thuế, chỉ khoảng 30% trong số các dự án năng lượng mặt trời đã được lên kế hoạch có thể cung cấp mức giá cạnh tranh và được kỳ vọng sẽ tồn tại. Con số này đối với các dự án điện gió là 57%. Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời ước tính rằng khoảng 300.000 người trong lĩnh vực này sẽ mất việc trong vài năm tới. Riêng tại bang Massachusetts, số lao động mất việc dự kiến lên tới 6.100 người.

Frank Callahan, chủ tịch Công đoàn Xây dựng Massachusetts, bày tỏ quan ngại rằng đạo luật mới sẽ loại bỏ hàng ngàn cơ hội việc làm. Ông cũng cho biết một số dự án điện gió ngoài khơi đã bị đình trệ và nhiều dự án khác có thể bị hoãn lại.

Một số chuyên gia nhận định rằng đạo luật này dường như là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng mất việc làm lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Công ty nghiên cứu Energy Innovation dự báo rằng đạo luật này có thể khiến công suất điện của Mỹ giảm 300 GW vào thời điểm nhu cầu điện đang tăng trở lại sau hai thập niên, do sự phát triển của trung tâm dữ liệu và công nghệ trí tuệ nhân tạo.

Có thể thấy, làn sóng sa thải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Mỹ đang diễn ra mạnh mẽ và có thể còn tiếp tục trong thời gian tới. Nguyên nhân chính của tình trạng này là sự không chắc chắn về chính sách năng lượng tái tạo của chính phủ liên bang. Để tìm hiểu thêm về tình hình này, có thể tham khảo thêm thông tin tại Bloomberg hoặc Energy Innovation.

Với tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời, điện gió ngoài khơi, sinh khối và hydrogen xanh, Việt Nam đang đứng trước cơ hội để chuyển đổi sang một mô hình năng lượng sạch và bền vững. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo tại Việt Nam cần được hoàn thiện và đồng bộ.

Hiện nay, tiềm năng điện mặt trời tại Việt Nam ước tính lên đến 963.000 MW, với số giờ nắng trung bình hàng năm cao, đặc biệt là ở các tỉnh miền Trung và miền Nam. Về điện gió, theo Ngân hàng Thế giới, Việt Nam có tiềm năng điện gió lớn nhất Đông Nam Á, với tổng tiềm năng ước đạt 513.360 MW. Những con số này cho thấy khả năng lớn của Việt Nam trong việc phát triển năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, các chính sách liên quan đến năng lượng tái tạo tại Việt Nam đang phân tán ở nhiều luật, dẫn đến sự chồng chéo và thiếu phối hợp liên ngành. Các rào cản khác bao gồm cơ chế đấu thầu, giá điện, hợp đồng mua bán điện còn thiếu minh bạch và hay thay đổi, khiến rủi ro tài chính tăng cao. Hệ thống truyền tải chưa sẵn sàng để tiếp nhận lượng điện phân tán từ các nguồn tái tạo. Điều này đang trở thành điểm nghẽn kìm hãm dòng vốn, trì hoãn hàng loạt dự án và gia tăng rủi ro chính sách đối với nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Nhìn ra thế giới, các quốc gia như Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc đã ban hành Luật Năng lượng tái tạo từ rất sớm, tạo nên bước ngoặt chiến lược cho quá trình chuyển dịch. Luật không chỉ đóng vai trò là công cụ điều tiết thị trường, mà còn là lời cam kết dài hạn của Chính phủ với người dân và doanh nghiệp. Các chuyên gia cho rằng, cần phải tích hợp nhiều yếu tố tiên tiến vào Luật Năng lượng tái tạo, vừa bảo đảm nguyên tắc ưu tiên năng lượng sạch, vừa thúc đẩy cạnh tranh minh bạch, chia sẻ lợi ích công bằng giữa nhà đầu tư và cộng đồng.

Lawrence Livermore National Laboratory đã có các nghiên cứu cho thấy tiềm năng lớn của năng lượng tái tạo trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng của thế giới. Một trong những giải pháp quan trọng để khai thác tiềm năng này là xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh và hoàn thiện cho sự phát triển năng lượng tái tạo.

TS. Hoàng Xuân Quốc, Phó Trưởng Ban Tư vấn và Phản biện Hội Dầu khí Việt Nam nhận định, việc xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh và hoàn thiện cho sự phát triển năng lượng tái tạo là cần thiết.

Bà Phạm Thuý Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng cho rằng, việc ban hành Luật về năng lượng tái tạo là hết sức cần thiết, giúp giải quyết những bất cập, chưa đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Việc ban hành Luật Năng lượng tái tạo không những giải quyết bài toán chính sách mà còn là hiện thực hoá quyết tâm chính trị trong chuyển đổi năng lượng. Đây cũng là bước đi chiến lược để kích hoạt hàng loạt dự án đang chờ cơ chế, khơi thông dòng vốn quốc tế, tạo dựng hệ sinh thái năng lượng sạch và củng cố vị thế Việt Nam trong bản đồ chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Để thực hiện mục tiêu này, việc tham khảo kinh nghiệm từ các quốc gia khác như các nước đã có những thành tựu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo là hết sức quan trọng.

Nhìn chung, việc hoàn thiện hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo tại Việt Nam là bước tiến quan trọng để đạt được mục tiêu chuyển đổi năng lượng sạch và bền vững.