Chuyển đổi sang kê khai thuế điện tử là bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số của ngành thuế. Từ ngày 1/1/2026, gần 3,7 triệu hộ và cá nhân kinh doanh sẽ không còn nộp thuế khoán mà thay vào đó là kê khai thuế điện tử.

Đây là nội dung quan trọng trong Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và được cụ thể hóa tại Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội. Việc chuyển đổi này nhằm tạo ra sự minh bạch và công bằng trong hệ thống thuế.

Theo quy định mới, các hộ kinh doanh sẽ thực hiện nghĩa vụ thuế theo Luật Quản lý thuế, bằng hình thức kê khai và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Điều này đánh dấu sự thay đổi lớn so với phương pháp thuế khoán trước đây.

Chính sách thuế đang thay đổi để phù hợp với kinh doanh hiện đại

Trước đây, phần lớn hộ kinh doanh nhỏ chỉ ghi chép đơn giản, nên thuế khoán là phù hợp. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế số hóa, thuế khoán bộc lộ nhiều bất cập như thiếu minh bạch và thất thu ngân sách.

Thay đổi này không chỉ giúp tăng cường minh bạch mà còn tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh phát triển bài bản. Số liệu từ Cục Thuế cho thấy, hiện có gần 2 triệu hộ đang nộp thuế khoán, nhưng chỉ khoảng 6.100 hộ áp dụng kê khai thuế.

Bộ Tài chính đang hoàn thiện hệ thống công nghệ và pháp lý để hỗ trợ quá trình chuyển đổi. Phần mềm khai thuế đơn giản và miễn phí sẽ được triển khai để hỗ trợ các hộ kinh doanh.

Phó Cục trưởng Cục Thuế, ông Mai Sơn, cho biết phần mềm kế toán miễn phí đã được triển khai để hỗ trợ hộ kinh doanh. Điều này giúp họ dễ dàng lập tờ khai và kiểm tra thông tin.

Các hộ kinh doanh lo lắng về việc phải thay đổi thói quen và làm quen với quy trình kê khai điện tử. Chị Hoàng Thúy Khanh, chủ quán ăn tại Hà Nội, bày tỏ sự lo lắng nhưng cũng hy vọng sẽ được hướng dẫn cụ thể.

Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, bà Nguyễn Thị Cúc, khuyến nghị nên có giai đoạn chuyển tiếp để các hộ kinh doanh làm quen với quy trình mới. Bà cũng gợi ý sử dụng dịch vụ từ các đại lý thuế chuyên nghiệp.

Hiện cả nước có khoảng 800 đại lý thuế được cấp chứng chỉ hành nghề, sẵn sàng hỗ trợ hộ kinh doanh. Việc khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cũng giúp giảm chi phí và tăng minh bạch.

Cuối cùng, việc chuyển đổi sang kê khai thuế điện tử là cơ hội để các hộ kinh doanh minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong nền kinh tế.

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân như một động lực then chốt trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam.

Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng đã triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết tỷ lệ dư nợ tín dụng cho khu vực tư nhân hiện chiếm 92%-93% tổng dư nợ, phản ánh sự lớn mạnh của khối này và nỗ lực của ngành ngân hàng.

“Ngành ngân hàng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai đúng tinh thần Nghị quyết 68, đồng hành cùng doanh nghiệp tư nhân để hiện thực hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước,” bà Hồng khẳng định.

Năm 2025, Agribank được giao hạn mức tín dụng tăng 13%

Thách thức trong việc tiếp cận vốn

Một số doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn do các yêu cầu về tài sản thế chấp và thủ tục hành chính phức tạp.

Ông Lương Quốc Toản, Phó Tổng Giám đốc Công ty Giấy và Bao bì Phú Giang, cho biết dù sở hữu máy móc hiện đại và hàng tồn kho lớn, ngân hàng vẫn ưu tiên tài sản thế chấp là bất động sản.

Các chuyên gia nhấn mạnh tính minh bạch là yếu tố then chốt. Doanh nghiệp cần chứng minh năng lực và triển vọng phát triển bằng dữ liệu rõ ràng để được vay vốn.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết thêm về việc giảm lãi suất

Giải pháp đồng bộ

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, đề xuất Chính phủ nghiên cứu chính sách ưu đãi lãi suất hoặc bảo lãnh tín dụng để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn chi phí thấp.

Chuyên gia tài chính ngân hàng Cấn Văn Lực cũng đề xuất thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng cấp Trung ương và khởi động lại các quỹ địa phương để hỗ trợ doanh nghiệp.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: “Ngành ngân hàng mong Chính phủ chỉ đạo giải pháp để chính sách bảo lãnh tín dụng thực chất hơn, phát triển thị trường tài chính, từ đó tăng tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.”

Với sự đồng hành của Chính phủ, ngân hàng và sự chủ động từ doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ, góp phần đưa Việt Nam thoát bẫy thu nhập trung bình và đạt mục tiêu trở thành quốc gia phát triển.