Khánh Hòa – Cơ Hội Mới Cho Sự Phát Triển Vượt Bậc

Trong một hội thảo gần đây, Bí thư Tỉnh ủy Nghiêm Xuân Thành đã bày tỏ quan điểm rằng Khánh Hòa đang đứng trước một cơ hội lớn chưa từng có. Phát biểu này không chỉ là một lời tuyên bố mà còn thể hiện sự tin tưởng sâu sắc vào tiềm năng và tương lai của vùng đất nằm ở cửa ngõ Biển Đông này.

Với việc chính thức sáp nhập với Ninh Thuận theo Nghị quyết số 202/2025/QH15 được Quốc hội thông qua, Khánh Hòa đang bước vào một giai đoạn chuyển mình lịch sử. Sự kiện này không chỉ mở rộng địa giới hành chính mà còn tạo ra cơ hội để hình thành một mô hình đô thị đa trung tâm, nơi các cực tăng trưởng được hình thành trên nền tảng kết nối chiến lược.

Khánh Hòa và Ninh Thuận, hai địa phương với những đặc điểm địa lý, kinh tế và xã hội khác biệt, sẽ cùng hội tụ trong một cấu trúc hành chính – kinh tế mới, với diện tích hơn 10.000 km² và dân số vượt mốc 2 triệu người. Sự hợp nhất này mang lại cơ hội để mở rộng không gian chiến lược, tổ chức lại toàn bộ hạ tầng, quy hoạch, liên kết vùng và cấu trúc thể chế vận hành.

Với tầm nhìn đưa Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TW. Sự sáp nhập với Ninh Thuận không chỉ giúp Khánh Hòa đạt tiêu chí về quy mô mà còn mở ra cơ hội để phát triển một cách toàn diện.

Khánh Hòa vốn đã nổi tiếng với các vịnh biển như Nha Trang, Cam Ranh, Vân Phong, cùng cảng biển nước sâu, sân bay quốc tế và các khu công nghiệp đang hình thành. Trong khi đó, Ninh Thuận là thủ phủ năng lượng sạch với hàng chục dự án điện gió, điện mặt trời. Sự kết hợp giữa hai địa phương này sẽ tạo ra một hành lang phát triển liên hoàn, một bên là cửa ngõ logistics và du lịch, bên kia là trung tâm sản xuất năng lượng chiến lược cho quốc gia.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, Khánh Hòa cần đẩy nhanh quá trình chuẩn bị Đề án thành phố trực thuộc Trung ương, song song với việc xây dựng cơ chế thu hút đầu tư chiến lược, chuẩn bị nguồn nhân lực cho công nghệ cao và quản trị hiện đại. Cộng đồng doanh nghiệp, nhà khoa học, giới trí thức và người dân cần được đặt vào trung tâm của mọi chính sách.

Quốc hội và Chính phủ cần tạo hành lang pháp lý đủ mở để Khánh Hòa thử nghiệm những mô hình mới – thể chế, tài chính, quy hoạch và con người. Nếu mọi việc được thực hiện đúng nhịp, đến năm 2030, chúng ta hoàn toàn có thể chứng kiến một Khánh Hòa – Ninh Thuận hợp nhất, không chỉ là đô thị thông minh ven biển, mà là một biểu tượng mới – nhà máy điện, cảng biển nước sâu, sân bay và cao tốc, và nhất là con người cùng kiến tạo nên một cực tăng trưởng mới cho Việt Nam.

Khánh Hòa đang tập trung các giải pháp để sớm đạt mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030. Tại hội thảo ‘Khánh Hòa – hiện thực hóa tầm nhìn thành phố trực thuộc Trung ương đột phá trong kỷ nguyên mới’ do UBND tỉnh Khánh Hòa và báo Tiền Phong tổ chức ngày 25-7, các chuyên gia đã thảo luận về các giải pháp để đạt được mục tiêu này.

Ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) và điều chỉnh quy hoạch linh hoạt là những giải pháp quan trọng được đề cập tại hội thảo. Ông Nguyễn Hữu Thành, phó vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ, đề xuất việc chuyển đổi quy hoạch truyền thống sang quy hoạch số là một trong những giải pháp phù hợp với mô hình hai cấp sau sáp nhập. Việc xây dựng bản đồ quy hoạch số hóa, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) sẽ giúp phân tích nhu cầu phát triển và đưa ra các phương án quy hoạch linh hoạt, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Ông Thành cũng đề xuất Khánh Hòa nên rà soát và điều chỉnh quy hoạch vùng Ninh Thuận cũ để đồng bộ hóa với định hướng phát triển chung của tỉnh mới theo hướng thành phố trực thuộc Trung ương. Ứng dụng công nghệ số và AI vào quản lý quy hoạch, tích hợp với nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia và hệ thống GIS đô thị, áp dụng AI để mô phỏng và dự báo quy hoạch trong các tình huống biến động dân số và đầu tư.

Bà Trần Thu Hằng, vụ trưởng Vụ Quy hoạch – Kiến trúc, Bộ Xây dựng, cũng đề xuất một số giải pháp để Khánh Hòa mới hướng tới tăng trưởng hai con số. Bà Hằng cho rằng cần nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch linh hoạt và phù hợp với thực tiễn phát triển nhanh chóng của địa phương. Đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo hướng đồng bộ và hiện đại, ưu tiên các công trình liên vùng và công trình động lực.

Tăng cường phân cấp và ủy quyền trong quản lý xây dựng, quy hoạch và phát triển đô thị, gắn với nâng cao năng lực cán bộ và hiện đại hóa công cụ quản lý. Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành cho rằng tỉnh Khánh Hòa sau hợp nhất đã hội tụ đầy đủ các yếu tố ‘thiên thời, địa lợi, nhân hòa’. Tỉnh sẽ tiếp tục huy động các nguồn lực để phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Khánh Hòa cần tiếp tục đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong quản lý quy hoạch và phát triển đô thị. Đồng thời, tỉnh cần tập trung phát triển hạ tầng du lịch thông minh, các khu du lịch xanh và ứng dụng công nghệ vào việc quản lý điểm đến, phát triển du lịch trải nghiệm qua công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR).

Một số giải pháp khác được đề cập tại hội thảo bao gồm việc tăng cường hợp tác với các chuyên gia và tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực cán bộ và tiếp cận các công nghệ mới. Tỉnh Khánh Hòa cũng cần tập trung vào việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, đảm bảo rằng sự phát triển của tỉnh không gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường và xã hội.

Trước những thách thức và cơ hội đang chờ đợi, tỉnh Khánh Hòa cần tiếp tục đổi mới và sáng tạo trong việc phát triển kinh tế – xã hội. Với sự quyết tâm và nỗ lực của chính quyền và nhân dân, tỉnh Khánh Hòa có thể đạt được mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

UBND tỉnh Ninh Thuận (nay là tỉnh Khánh Hòa) đã có kết luận thanh tra liên quan đến Dự án Khu du lịch khách sạn và giải trí phức hợp Khánh Hải. Sở Tài chính tỉnh Khánh Hòa đã có quyết định khôi phục lại Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu nhưng hủy các lần điều chỉnh của dự án này.

Dự án Khu du lịch khách sạn và giải trí phức hợp Khánh Hải do Công ty TNHH Thanh Tâm Resort làm chủ đầu tư, có diện tích 6,2 ha tại thị trấn Khánh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận (nay là phường Ninh Chử, tỉnh Khánh Hòa), với tổng mức đầu tư 1.500 tỷ đồng. Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu được UBND tỉnh Ninh Thuận cấp vào ngày 23/12/2012. Dự án được điều chỉnh tiến độ thực hiện vào các năm 2017 và 2020. Tuy nhiên, dự án đã vi phạm tiến độ đầu tư theo Luật Đầu tư năm 2020.

Sau khi có kết luận thanh tra, các sở, ngành liên quan tại tỉnh Ninh Thuận đã kiểm điểm rút kinh nghiệm những tồn tại, thiếu sót trong tham mưu và phối hợp thực hiện dự án. Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật và tham mưu UBND tỉnh Ninh Thuận chỉ đạo thực hiện các thủ tục về đất đai, đầu tư để có hướng xử lý cụ thể.

Trong kế hoạch khắc phục 32 dự án chậm tiến độ được UBND tỉnh Ninh Thuận ban hành vào ngày 24/12/2024, đối với Dự án Khu du lịch, khách sạn và giải trí phức hợp Khánh Hải, tiến độ thực tế đã hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng. UBND tỉnh Ninh Thuận đã có văn bản chấp thuận điều quy hoạch chi tiết xây dựng để phù hợp với diện tích và quy mô của dự án. Chủ đầu tư đã nộp hồ sơ điều chỉnh tiến độ hoàn thành dự án đến quý III/2024.

Quyết định khôi phục lại Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu nhưng hủy các lần điều chỉnh của dự án này đã được Sở Tài chính tỉnh Khánh Hòa ban hành vào ngày 29/6/2025, đồng thời hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án theo quy định. Với quyết định này, dự án sẽ được tiếp tục triển khai theo đúng tiến độ đã được điều chỉnh, đảm bảo quyền lợi của cả chủ đầu tư và người dân trong khu vực.