Rối loạn mỡ máu là tình trạng bất thường của các chỉ số lipid máu, bao gồm mức cholesterol toàn phần cao, LDL-C (cholesterol xấu) cao, triglycerides cao, hoặc HDL-C (cholesterol tốt) thấp. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý tim mạch và rối loạn chuyển hóa.

Theo Viện Dinh dưỡng, đa số các trường hợp rối loạn chuyển hóa lipid máu là do chế độ ăn không lành mạnh, thói quen tĩnh tại (ít vận động) và nguyên nhân thứ phát do thừa cân, béo phì, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa. Chế độ ăn không lành mạnh là một trong những nguyên nhân chính gây ra rối loạn mỡ máu. Người Việt Nam có xu hướng ăn nhiều thịt và mỡ động vật nhưng ít rau xanh và hoa quả. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thừa cân béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường, gút, rối loạn mỡ máu.

Đặc biệt, thói quen tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa, trans-fat, thực phẩm siêu chế biến sẵn, đường tự do đang gia tăng ở người trẻ, dẫn đến tỷ lệ mắc các bệnh rối loạn lipid máu cũng gặp nhiều hơn ở người trẻ. Thiếu hoạt động thể lực cũng là một nguyên nhân quan trọng gây ra rối loạn mỡ máu. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ thiếu vận động thể chất trên toàn cầu vẫn ở mức đáng báo động, với 31% người trưởng thành không tham gia vận động thể chất đủ. Dự báo tỷ lệ này có thể tăng đến 35% vào năm 2030. Tại Việt Nam, khoảng 25% người trưởng thành không tham gia vận động đủ.

Để kiểm soát và điều trị bệnh lý rối loạn mỡ máu, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng. Hướng dẫn về chẩn đoán và điều trị rối loạn lipid máu của Bộ Y tế khuyến cáo chế độ ăn nên giảm chất béo bão hòa xuống dưới 7-10% tổng năng lượng trong ngày, hạn chế tối đa hoặc loại bỏ hoàn toàn chất béo chuyển hóa (trans-fat) có trong đồ chiên rán nhiều lần, thực phẩm chế biến sẵn và bánh kẹo công nghiệp. Ngoài ra, nên tăng cường sử dụng chất béo không bão hòa, đặc biệt là omega-3 từ cá béo, và tăng lượng chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan.

Người bị rối loạn lipid máu cũng nên hạn chế cholesterol dưới 200-300 mg/ngày, tránh ăn nhiều lòng đỏ trứng, nội tạng động vật và thịt đỏ nhiều mỡ. Hạn chế đường tự do và rượu bia, nhất là khi có tăng triglyceride, đồng thời giảm lượng muối ăn xuống dưới 5g mỗi ngày. Chế độ ăn nên ưu tiên các loại ngũ cốc nguyên cám, rau củ và trái cây tươi ít ngọt, cá biển, đậu nành và sản phẩm từ đậu, cùng với các loại hạt không tẩm muối hay đường.

Tóm lại, để kiểm soát nguy cơ mỡ máu, chúng ta nên thay đổi thói quen hàng ngày bằng cách áp dụng chế độ ăn lành mạnh, tăng cường hoạt động thể lực và hạn chế các thực phẩm không tốt cho sức khỏe tim mạch. Bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ trong lối sống và chế độ ăn uống, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch và rối loạn chuyển hóa.

Một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh, kết hợp với hoạt động thể lực thường xuyên, có thể giúp kiểm soát và điều trị rối loạn mỡ máu hiệu quả. Hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ để có được hướng dẫn cụ thể và phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin về rối loạn mỡ máu và cách phòng ngừa tại Tổ chức Y tế thế giới và Viện Dinh dưỡng.

Bác sĩ Dmitry Yaranov, Chủ nhiệm Chương trình Điều trị Suy tim giai đoạn cuối tại Bệnh viện Baptist Memorial (Mỹ), đã chia sẻ về những dưỡng chất cần thiết giúp duy trì một trái tim khỏe mạnh. Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ cũng như trên toàn thế giới. Vì vậy, việc bổ sung các dưỡng chất quan trọng thông qua chế độ ăn uống và thực phẩm chức năng là rất cần thiết.

Để duy trì sức khỏe tim mạch, bác sĩ Yaranov thường xuyên bổ sung ba dưỡng chất chính, bao gồm Omega-3, Magne glycinate và Vitamin D. Omega-3 là dưỡng chất đã được chứng minh có thể hỗ trợ cho sức khỏe tim mạch bằng cách giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, giảm triglyceride và duy trì các tế bào máu khỏe mạnh. Qua việc sử dụng Omega-3, bác sĩ Yaranov đã nhận thấy những lợi ích tích cực trong việc bảo vệ tim mạch.

Ngoài ra, Magne là khoáng chất cần thiết cho sức khỏe tim mạch, cơ xương khớp và não bộ, đồng thời tham gia quá trình điều hòa huyết áp. Bác sĩ Yaranov luôn kiểm tra nồng độ magne trong máu định kỳ để đảm bảo ở nồng độ tối ưu. Việc duy trì mức độ Magne phù hợp có thể giúp ngăn chặn các vấn đề tim mạch tiềm ẩn.

Vitamin D cũng là một dưỡng chất quan trọng giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ cơ thể hấp thu calci và có thể giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim. Bác sĩ Yaranov nhấn mạnh rằng sử dụng thực phẩm bổ sung chỉ là một phần của lối sống lành mạnh, và những thói quen cốt lõi như vận động đều đặn và ăn uống cân bằng mới là nền tảng để bảo vệ tim mạch.

Cuối cùng, bác sĩ Yaranov cũng lưu ý rằng việc bổ sung các dưỡng chất cần phải được thực hiện một cách hợp lý và dưới sự giám sát của chuyên gia y tế. Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không nên thay thế cho chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh. Để có một trái tim khỏe mạnh, mỗi người cần có những thói quen tốt cho sức khỏe và thường xuyên tham khảo ý kiến bác sĩ để có chế độ chăm sóc sức khỏe phù hợp.

Hạt dẻ cười, một loại hạt giàu dinh dưỡng, đã được chứng minh mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Với hàm lượng chất xơ và prebiotic cao, hạt dẻ cười đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, từ đó hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Một nghiên cứu gần đây, do Tiến sĩ Kristina S. Petersen, Phó Giáo sư Khoa Khoa học Dinh dưỡng tại Đại học Bang Pennsylvania thực hiện, đã tìm hiểu về tác động của hạt dẻ cười đối với hệ vi sinh vật đường ruột. Nghiên cứu này kéo dài 12 tuần, với sự tham gia của 51 người trưởng thành trong giai đoạn tiền tiểu đường. Những người tham gia được yêu cầu tiêu thụ khoảng 57 gram hạt dẻ cười mỗi đêm. Kết quả cho thấy sự gia tăng các vi khuẩn có lợi như Roseburia và Lachnospiraceae, đồng thời giảm sự hiện diện của các vi khuẩn ít có lợi hơn như Flavonifractor.

Chuyên gia dinh dưỡng Morgan Pearson, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: ‘Hạt dẻ cười chứa chất xơ, polyphenol và các hợp chất prebiotic giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh vật có lợi, giảm viêm và tăng cường sức khỏe tiêu hóa’. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh rằng cần thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về tác động dài hạn của hạt dẻ cười đối với sức khỏe đường ruột.

Không chỉ có lợi cho hệ tiêu hóa, hạt dẻ cười còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn hạt dẻ cười thường xuyên có thể giúp giảm cholesterol LDL ‘xấu’, giảm triglyceride và duy trì mức cholesterol HDL ‘tốt’. Các dưỡng chất trong hạt dẻ cười như chất béo lành mạnh, kali, vitamin B6 và chất chống oxy hóa góp phần giảm viêm, cải thiện độ đàn hồi mạch máu và giảm nguy cơ đột quỵ.

Về khả năng kiểm soát đường huyết, nghiên cứu cũng cho thấy rằng ăn khoảng 1/3 cốc hạt dẻ cười mỗi ngày có thể giảm lượng đường trong máu lúc đói, cải thiện chỉ số insulin và giảm kháng insulin.

Ngoài ra, hạt dẻ cười cũng có thể hỗ trợ giảm cân khi kết hợp với chế độ ăn lành mạnh và luyện tập đều đặn. Dữ liệu ban đầu cho thấy những người ăn hạt dẻ cười thường xuyên có xu hướng ăn ít đường hơn và nhiều chất xơ hơn, tạo cảm giác no lâu.

Về giá trị dinh dưỡng, trong một khẩu phần khoảng 28 gram (1 ounce), hạt dẻ cười cung cấp khoảng 159 calo, 6 gram protein, 3 gram chất xơ, 289 mg kali và một lượng đáng kể vitamin A. Hạt dẻ cười là một lựa chọn lý tưởng để làm món ăn nhẹ vào buổi tối, trộn với salad, làm sốt pesto hoặc ăn kèm trái cây.

Tóm lại, hạt dẻ cười là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể, từ cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột đến hỗ trợ tim mạch, kiểm soát đường huyết và cân nặng.