Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hổi, với nhiều ý kiến trái chiều từ công luận. Một mặt, nhiều người ủng hộ việc thu phí như một giải pháp cần thiết để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử. Mặt khác, không ít người phản đối, cho rằng di tích lịch sử là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể đem ra mua bán.
Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ điển hình về thách thức trong việc quản lý và bảo tồn di tích lịch sử. Với vị trí gần khu dân cư, nơi đây thường xuyên đón hàng chục nghìn lượt khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, việc vận hành khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách đang gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính. Nguồn thu từ vé tham quan không chỉ là một khoản thu nhỏ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động và bảo tồn di tích.
Ở nhiều quốc gia, việc thu phí tham quan di tích lịch sử là một nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản văn hóa và lịch sử. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường vấp phải phản ứng từ dư luận. Do đó, để việc thu phí hợp lý và được xã hội chấp nhận, cần đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản. Thứ nhất, cần minh bạch mục đích thu phí, công khai nguồn thu và việc chi tiêu cho các hoạt động liên quan. Điều này giúp người dân và khách tham quan hiểu rõ về việc sử dụng nguồn thu và tạo sự tin tưởng vào quá trình quản lý.
Thứ hai, cần có chính sách miễn, giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, và cư dân địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự trân trọng với những đóng góp của các nhóm đối tượng này mà còn tạo điều kiện cho họ có thể tiếp cận và hiểu biết sâu sắc hơn về giá trị lịch sử và văn hóa của di tích.
Cuối cùng, cần có cái nhìn linh hoạt và thấu đáo để tấm vé tham quan không trở thành rào cản mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho mai sau. Đây là thách thức không nhỏ nhưng cũng là cơ hội để thể hiện sự trưởng thành và văn minh của xã hội Việt Nam trong việc quản lý và phát huy giá trị của di sản văn hóa.
Trước những vấn đề trên, cơ quan chức năng cần có các giải pháp phù hợp, đồng bộ và sự tham gia đóng góp của cả cộng đồng để việc thu phí tham quan di tích lịch sử được thực hiện một cách minh bạch, hiệu quả. Thông tin chi tiết có thể được tham khảo tại đây .